Hoe gebeurt de raffinage van aardolie ?

Ruwe olie wordt door de raffinagebedrijven in ons land vanuit verschillende werelddelen ingevoerd om er verwerkt te worden tot een reeks hoogwaardige producten zoals LPG, benzine, nafta, kerosine, diesel, huisbrandolie, stookolie en grondstoffen voor de chemische industrie. Dit houdt in dat een raffinaderij in staat moet zijn om verschillende soorten ruwe aardolie — die sterk in samenstelling kunnen verschillen — te verwerken en tevens om, afhankelijk van de vraag, de gewenste producten in de juiste verhouding te kunnen leveren.

Het raffinageproces ziet er als volgt uit:

1. Scheiding (distillatie)
De eerste fase van de raffinage is het scheiden van koolwaterstoffen. Dit is het proces van distillatie. Ruwe olie wordt opgewarmd en tot koken gebracht. Elke stof in ruwe olie heeft zijn eigen kookpunt. De olie wordt verhit tot maximaal ongeveer 350-370°C waarbij ze overgaat in dampvorm. De oliedampen stijgen op door de destillatietoren en worden tegelijkertijd afgekoeld. De componenten met een relatief korte koolstofketen verdampen als eerste en worden in een grote destillatietoren opgevangen. Het andere deel van de aardolie blijft vloeibaar op de bodem van de toren. Uiteindelijk krijgt men op bepaalde plaatsen in de toren producten die aan de gewenste eigenschappen voldoen om uiteindelijk een reeks verschillende eindproducten te verkrijgen elk met hun specifieke eigenschappen.

2. Zuivering (katalysator)
De componenten die in de eerste fase ontstaan, bevatten vaak ongewenste elementen, zoals zwavel en stikstof. Door de toepassing van een katalysator worden de elementen vervolgens gedwongen om te reageren met het waterstofgas, waarop het eenvoudig van het product kan worden gescheiden. Het ontzwavelen resulteert in schonere brandstoffen.

3. Verbetering (kraken)
Er zijn nu tal van componenten gescheiden en gezuiverd. Over het algemeen verschillen deze componenten onderling vooral op basis van de lengte van de koolstofketen. Componenten met een relatief korte keten zijn vaak óf gasvormig, óf minder stroperige vloeistoffen. Door componenten met een relatief lange keten te ‘kraken’ worden de ketens opgebroken in componenten met kortere ketens. Op deze manier kan een raffinaderij beter aan de vraag van verschillende eindproducten voldoen.

4. Menging
Tot slot worden diverse componenten met elkaar gemengd, wat resulteert in de eindproducten. Benzine bijvoorbeeld, bestaat uit een 10-tal componenten. De eindproducten zijn nu gereed voor gebruik.  
Ook hier worden bijvoorbeeld biocomponenten toegevoegd in benzine- en dieselbrandstoffen.

Eindproducten
De eindproducten die uit het raffinageproces komen zijn, van zwaar naar licht: asfalt, bitumen, stookolie,  diesel, kerosine, benzine, LPG.

De raffinagesector in ons land
De Belgische raffinage-industrie is één van de belangrijkste economische pijlers van ons land. De raffinaderijen beschikken over een aantal troeven waardoor ze op Europees en internationaal vlak goed gepositioneerd zijn: hun centrale geografische ligging (haven van Antwerpen), hun productiecapaciteit, de kwaliteit en diversiteit van de verwerkte brandstoffen, de energie-efficiëntie en het respect voor het milieu en, niet op zijn minst,  hun gekwalificeerd personeel. Ze bevinden zich in de grootste petrochemische cluster van Europa en in tweede positie op wereldvlak na Houston in de Verenigde Staten.

De raffinaderijen in België verwerken geïmporteerde ruwe aardolie in een veelheid aan brandstoffen die gebruikt worden voor het transport en voor onze verwarming. Wat weinigen weten is dat 44% van de verwerkte producten bestemd zijn voor de petrochemie die er alledaagse producten mee maakt: legoblokjes verspreid over de vloer, de verf aan de muur, het shirt dat je aan hebt, pillen tegen hoofdpijn en zelfs de banden van fietsen !